Kurs Polski Online B1

Урок 07 - Dbamy o środowisko
Заботимся об окружающей среде

str 2

str2

Ekologią zainteresowała mnie moja koleżanka Wiktoria, która kończy właśnie studia na Wydziale Ochrony Środowiska i działa w organizacjach ekologicznych. Wiktoria najbardziej angażuje się w pomoc zwierzętom, a szczególnie koniom i bezpańskim psom. Jest wolontariuszką w znanej fundacji, ale sama ma też dwa psy i kota. Rok temu zbierała pieniądze, żeby kupić konia, którym jacyś ludzie źle się zajmowali. Pomagaliśmy jej także sprzątać las i brzeg rzeki podczas Dnia Ziemi. W sprzątanie zaangażowali się wszyscy studenci z naszej grupy. Wiktoria i jej mąż – nauczyciel biologii – planują założyć własne stowarzyszenie, które dba o czystość rzek, jezior i mórz, pomaga żyjącym tam zwierzętom oraz zajmuje się edukacją ekologiczną. Muszę przyznać, że to co robi Wiktoria bardzo mi się podoba, ale sama nie potrafiłabym tak się angażować. Postanowiłam zacząć od małych rzeczy. Wiktoria zawsze nam powtarza, żeby oszczędzać prąd i nie marnować wody. Na początku śmialiśmy się z tego, ale potem wszyscy wymienili żarówki na energooszczędne. Tak samo było, kiedy pokazywała nam, jak segregować śmieci. Dowiedzieliśmy się, gdzie mamy wyrzucać kartony po soku i plastikowe butelki, gdzie szkło, a do którego kontenera inne odpady. Teraz oszczędzam wodę i kiedy myję zęby zakręcam kran. Od czasu do czasu wpłacam też pieniądze na konto organizacji ekologicznej, którą polecili mi Wiktoria i jej mąż. Czasem w niedzielę razem z moim chłopakiem wyprowadzamy na spacer psy ze schroniska dla zwierząt.

tłumaczenie
tlumacz2

str 3

str. 4 - Proszę posłuchać i dopasować nagranie do fotografii, wpisując numery 1, 2, 3, 4.

04-1

04-3

04-3

04-4

str. 5

str5
str5_2

Przykłady:

Protestujemy, ponieważ niektóre firmy nie chronią środowiska naturalnego.
Razem ze znajomymi angażujemy się w ochronę miejscowego lasu, ponieważ jest piękny i żyje w nim wiele gatunków zwierząt.
Nasza rodzina segreguje śmieci, wyrzucamy do oddzielnych pojemników papier, szkło, plastik i metal.
Nie rozumiem, dlaczego nie segregujesz odpadów?
W wielu miejscach na ziemi ludzie marnują żywność i wodę.

tłumaczenie

Мы протестуем, поскольку некоторые фирмы не берегут окружающую среду.
Вместе со знакомыми мы вовлекаемся в охрану местного леса, поскольку он красивый и в нем живет много видов животных.
Наша семья раздельно собирает мусор, мы выбрасываем в отдельные контейнеры бумагу, стекло, пластик и металл.
Не понимаю, почему ты не собираешь раздельно мусор?
Во многих местах на земле люди зря расходуют продукты и воду.

str5_3

Przykłady:

Nasi przyjaciele działają w znanej organizacji ekologicznej.
Słyszałem, że działasz w jakiejś fundacji?

tłumaczenie

Наши друзья принимают участие в работе известной экологической организации.
Я слышал, что ты принимаешь участие в работе какого-то фонда?

str. 6 - Proszę uzupełnić tekst słowami z listy.

str 7 - Proszę posłuchać i zaznaczyć wypowiedź, która najlepiej opisuje zdjęcie.

07

str 8

8_1

Pożar lasu na Śląsku

Ponad stu strażaków gasiło wczoraj w nocy pożar w lesie w okolicach Katowic. Akcja zakończyła się o 8:00 rano.

tłumaczenie

Лесной пожар на Силезии Более ста пожарных тушило вчера ночью лесной пожар в окрестностях Катовиц. Акция закончилась в 8:00 утра.

Susza na Mazowszu.

Kolejny dzień bez opadów deszczu w Warszawie i okolicach. Największe problemy mają rolnicy. Zaczyna brakować wody, a w niektórych miejscach są także problemy z prądem. Wysokie temperatury utrzymają się jeszcze przez tydzień. „Kiedyś tak nie było. A teraz w lecie jest tak gorąco, a zimą spadło tyle śniegu, że do miasta nie dało się dojechać. Takie śnieżyce były.” – mówi pan Stefan, rolnik z Mazowsza.

tłumaczenie

Суша на Мазовии
Очередной день без осадков в Варшаве и окрестностях. Самые большие проблемы у фермеров. Начинает не хватать воды, в некоторых местах есть также проблемы с электричеством. Высокие температуры сохранятся еще в течение недели. «Когда-то так не было. Летом так жарко, а зимой выпало столько снега, что невозможно было доехать. Такие снегопады были». – говорит пан Стефан, фермер с Мазовии.

Czy grozi nam powódź?

Gwałtowne burze spowodowały lokalne podtopienia na południowym zachodzie Polski. Wczoraj około godziny 22:00 rozpoczęła się gwałtowna ulewa. Opady deszczu były krótkie, więc nie zagraża nam powódź.

tłumaczenie

Грозит ли нам наводнение?
Сильные грозы вызвали локальные подтопления на юго-западе Польши. Вчера около 22.00 часов начался сильный ливень. Осадки были небольшими, поэтому нам не грозит наводнение.

Trzęsienie ziemi i tsunami w Japonii

Trzęsienie ziemi wywołało tsunami. Przyczyną mógł być wybuch podwodnego wulkanu. Nie ma informacji o ofiarach.

tłumaczenie

Землетрясение и цунами в Японии
Землетрясение вызвало цунами. Причиной мог быть взрыв подводного вулкана. Нет информации о пострадавших.

Zakaz kąpieli, duże zanieczyszczenie wody

Turyści nad morzem są bardzo niezadowoleni. Woda jest zanieczyszczona i obowiązuje zakaz kąpieli. Kąpielisko jest zamknięte do odwołania.

tłumaczenie

Запрет на купание, высокое загрязнение воды
Туристы на море очень недовольны. Вода загрязнена, и действует запрет на купание. Купальня закрыта на неопределенное время.

Smog w Krakowie

Kraków jest najbardziej zanieczyszczonym miastem w Polsce. Zanieczyszczone powietrze powoduje choroby, szczególnie u dzieci. Ekolodzy szukają rozwiązań.

tłumaczenie

Смог в Кракове
Краков является наиболее загрязненным городом в Польше. Загрязненный воздух вызывает болезни, особенно у детей. Экологи ищут решения.

str. 9 - Proszę podpisać ilustracje.

pozar

powodź

powodź

tsunami

groza

smog

str. 11

11_1

Przykłady:

Latem zaczyna brakować wody, która jest potrzebna do podlewania ogrodu.
Po silnych wiatrach i intensywnych ulewach wiele gospodarstw jest bez prądu.
Bez czystego powietrza wiele roślin i zwierząt nie może żyć.
Brak opadów może spowodować suszę.

tłumaczenie

Летом начинает не хватать воды, которая нужна для полива огорода.
После сильных ветров и интенсивных ливней многие хозяйства остались без электричества.
Без чистого воздуха много растений и животных не могут жить.
Отсутствие осадков может вызвать засуху.

11_1

Przykłady:

Porywisty wiatr spowodował utrudnienia na autostradzie.
Upały powodują suszę i grożą pożarami.
Niskie temperatury spowodują głód wśród zwierząt.

tłumaczenie

Порывистый ветер вызвал затруднения на автомагистрали.
Жара вызывает засуху и угрожает пожарами.
Низкие температуры вызывают голод среди животных.

Можно также сказать:

Zerwanie linii energetycznych jest skutkiem silnego wiatru.
Kilkudniowe opady na południu Polski są przyczyną powodzi.

tłumaczenie

Разрыв линии электропередач является следствием сильного ветра.
Осадки, которые шли несколько дней на юге Польши являются причиной наводнения.

11_1

Przykłady:

Susza zagraża tegorocznym zbiorom owoców.
Co najbardziej zagraża naszej planecie?
Palenie szkodzi zdrowiu.
Brak troski o środowisko zaszkodzi przyszłym pokoleniom.

tłumaczenie

Засуха угрожает урожаю фруктов в этом году.
Что больше всего угрожает нашей планете?
Курение вредит здоровью.
Отсутствие заботы об окружающей среде навредит будущим поколениям.

str 12 - Proszę wybrać poprawne słowo z listy.

  1. Działania niektórych ludzi szkodzą .
  2. Ulewy mogą spowodować .
  3. Lato bez grozi katastrofą ekologiczną.
  4. Brak czystej wody grozi ekologiczną.
  5. Czy nic złego nie grozi ?
  6. Zbyt wysokie temperatury powodują .

str 13 - Proszę uzupełnić zdania poprawnymi formami.

Silny wiatr zagraża (lasy) lasom.

1. Wyrzucanie śmieci do lasu zagraża (środowisko) .

2. Powódź zagraża położonemu nad rzeką (zabytkowe miasto) .

3. W wielkich miastach brakuje (czyste powietrze) .

4. Susza zagraża (rolnicy) .

5. Z powodu (wichura) brakuje (prąd) .

6. Niektórym krajom grozi (trzęsienie ziemi) .

otwet13

str 14 - Proszę uzupełnić tabelę wpisując P (przyczyna) i S (skutek) w każdej parze.

s opady deszczu

p lokalne podtopienia i powódź

1. opady deszczu

lokalne podtopienia i powódź

2. susza

brak opadów

3. zamknięte kąpielisko

zanieczyszczona woda

4. burza i silny wiatr

połamane drzewa

5. oszczędność prądu i niższe rachunki za energię

wymiana żarówek na energooszczędne

otwet14

str 15 - Proszę odpowiedzieć, czy zdanie jest prawdziwe (prawda), czy fałszywe (fałsz).

str 17

str17

Dziennikarz: Jesteśmy w gospodarstwie pana Bartłomieja i pani Wiktorii. Wybrali państwo życie na wsi. Naprawdę nie wolą państwo mieszkać w mieście?
Pan Bartek: Nie. Pracuję w miejscowej szkole w mieście, żona studiuje, ale jesteśmy szczęśliwi, że mieszkamy w otoczeniu natury.
Dziennikarz: Faktycznie jest u państwa bardzo pięknie. Las, jezioro i dobre jedzenie.
Pan Bartek: Tak, to same ekologiczne, czyli naprawdę zdrowe produkty bez chemii. To jest ser przygotowany z koziego mleka. A to jest miód zebrany z własnej pasieki.
Dziennikarz: Bardzo smaczne. Ale takiego sera i miodu w supermarkecie nie kupimy, prawda?
Pan Bartek: W supermarkecie nie, ale w wielu miastach są sklepy ze zdrową żywnością. Żywność produkowana naturalnie to zwykle żywność oznaczona specjalnymi symbolami.
Dziennikarz: To znaczy, że powinniśmy sprawdzać te symbole. Ale zwykle takie produkty są droższe, dlaczego?
Pan Bartek: Tak, ale nie tak bardzo, jak nam się czasem wydaje. To nie są produkty od zwierząt karmionych antybiotykami i innymi chemicznymi substancjami. Dzięki temu, kiedy je jemy nie jesteśmy zagrożeni chorobami.

tłumaczenie
tlumacz12

str 18 - Proszę uzupełnić zdania frazami z listy.

str 19 - Proszę posłuchać i uzupełnić zdania odpowiednimi frazami.

1. Pan Bartek i jego żona wybrali życie .

2. Cieszą się, że mieszkają w .

3. Mają miód z .

4. Mają też ser zrobiony z .

5. W wielu miastach są już sklepy ze .

otwet19

str 20 - Proszę zaznaczyć wszystkie poprawne odpowiedzi.

Co jest zdrowe dla ludzi?
otwet20

str 21 - Страдательное причастие

Страдательное причастие образуется путем добавления к основе 3 лица прошедшего времени глагола совершенного или несовершенного вида:
– окончаний –ny, –ony–ty в единственном числе, – окончаний –ni, –ne, –ci, –te во множественном числе.

str21

При образовании этого причастия появляется много альтернаций:

Например.: prosić→proszony, mrozić→mrożony

Страдательное причастие описывает предмет, который подвергнут какому-то действию, напр. В комнату, в которой было убрано, можно зайти. Можно зайти в убранную комнату. Второе предложение более короткое, оно рекомендовано как стилистически лучшее высказывание. Страдательные причастия изменяются, как и прилагательные, и по числам, родам и падежам сочетаются с существительным.

str21

Przykłady:

Podoba nam się posprzątany las.
W Polsce żyje wiele chronionych gatunków zwierząt.
Posegregowane śmieci wrzucamy do odpowiednich pojemników.
Turyści zobaczyli zamkniętą plażę.
Tym symbolem oznacza się żywność produkowaną ekologicznymi metodami.
Oni mieszkają w domu kupionym dwa lata temu.

tłumaczenie

Нам нравится убранный лес.
В Польше живет много охраняемых видов животных.
Раздельно собранный мусор выбрасываем в соответствующие контейнеры.
Туристы увидели закрытый пляж.
Этим символом обозначается питание, производимое экологичными методами.
Они живут в доме, приобретенном два года назад.

str 22 - Proszę uzupełnić tekst słowami z listy.

str 23 - Proszę posłuchać i uzupełnić dialog poprawnymi formami.

Darek: Jak było na wakacjach?

Zosia: Fatalnie. Hotel był źle , a w restauracji cały czas wszystkie stoliki były .

Darek: A plaża?

Zosia: Plaża była bardzo piękna, ale kąpielisko .

Darek: Dlaczego? Mają tam wodę?

Zosia: Poinformowali nas, że przyczyną było pojawienie się jakichś zwierząt.

Darek: Ale odpoczęłaś trochę?

Zosia: Tak. Tu mam cztery książki. W przyszłym roku pojadę do gospodarstwa moich znajomych.

Bardzo .

otwet23

str 24 - Proszę napisać poprawną formę imiesłowu przymiotnikowego biernego.

chronić – chronione zwierzęta

zamknąć – plaża

posegregować – śmieci

posprzątać – brzeg rzeki

spotykać – rzadko roślina

kupować – żywność w supermarkecie

kupić – sery w ekologicznym sklepie

produkować – żywność ekologicznie

uprawiać – ziemniaki bez chemicznych dodatków

otwet24

str 25

str25

Alternatywne sposoby spędzania wakacji – wieś stała się modna
Właściciele gospodarstwa agroturystycznego znajdującego się w pięknej wsi na południu Polski organizują nietypowe wakacje. Wieś dla mieszczuchów! Oferta skierowana jest przede wszystkim do zapracowanych mieszkańców dużych miast. Coraz chętniej przyjeżdżają na wieś ci, którzy chcą cieszyć się naturalną zielenią, spacerami po łąkach, polach i lasach oraz przy fachowej pomocy nauczyć się opiekować zwierzętami, takimi jak konie czy kury. Młode małżeństwo prowadzi tę działalność od niedawna, ale na ich internetowej stronie pozytywny komentarz pozostawił już niejeden gość, zafascynowany wsią.

tłumaczenie

Альтернативные способы проведения каникул – деревня стала модной.
Владельцы агротуристического хозяйства, расположенного в красивой деревне на юге Польши, организовывают нетипичные каникулы. Деревня для горожан! Предложение предназначено, прежде всего, для занятых жителей больших городов. Все с большим желанием приезжают в деревню те, кто хочет наслаждаться естественной зеленью, прогулками по лугам, полям и лесам, а также под профессиональным контролем научиться ухаживать за животными, такими как лошади или куры. Молодая семья ведет эту деятельность с недавних пор, но на их сайте в Интернете положительный комментарий оставил уже не один гость, восхищенный деревней.

str 26 - Proszę obejrzeć fotografię i zaznaczyć poprawną odpowiedź.

26

1. Na fotografii widać …

2. Za domami widać …

3. Na zdjęciu są …

4. Mieszkańcom …

str 27

str27
Склонение существительных женского рода, заканчивающихся на согласную

В польском языке большинство существительных женского рода заканчивается на –a, есть также небольшая группа существительных на –i (пани, хозяйка, чемпионка, продавец(ж.р.)). Существуют также существительные женского рода, заканчивающиеся на согласную. Иногда их проблематично отличить от существительных мужского рода, которые обычно заканчиваются на согласную. В уроке 15 (уровень А 2) Вы познакомились с существительными женского рода, заканчивающимися на –ość и –źń.
Среди существительных женского рода есть также такие, которые заканчиваются на:
–aż, напр.:продажа, распродажа, предложение, стража
–eż, напр.:молодежь, кража, одежда
–dź, напр.:наводнение, исповедь
–źń, напр.: дружба, боязнь
–ość, напр.: кость(рыбья), злость, любовь, кость, качество, деятельность, питание (исключение гость – мужской р.)
Прочие: ночь, мощь, мышь, очередь, осень, карман, бель, зелень, краснота, чернота, кровь, деревня, ветка, помощь, то есть мы говорим, напр.маленькая мышь, красивая вещь, теплая осень и т.д. Существительные женского рода, заканчивающиеся на согласную, склоняются так же, как и остальные существительные женского рода, однако винительный падеж одинаковый с именительным (как в единственном, так и во множественном числе). Существительные деревня, соль и ветка склоняются не по правилам.

Przykłady:

Jeśli ciągle będzie padać może nam grozić powódź.
Do tej wsi nie można dojechać pociągiem.
Zajmujemy się sprzedażą produktów ekologicznych i odzieży z naturalnych materiałów.
Szanuj zieleń! To znaczy dbaj o nią.
Młodzież coraz bardziej interesuje się ekologią.
Uważaj na gałęzie!

str 28 - Proszę zaznaczyć wszystkie rzeczowniki rodzaju żeńskiego.

otwet28

str 29 - Proszę wybrać poprawne słowo z listy.

  1. Angażujesz się w organizacji ekologicznej?
  2. Jadąc przez Polskę, podziwiamy liczne .
  3. w lasach można zbierać grzyby.
  4. Nie kupujemy zdrowej .
  5. Sąsiedzi muszą liczyć na wzajemną .
  6. Ekolodzy robią wiele dla dobra środowiska.
otwet29

str 30 - Proszę uzupełnić zdania poprawną formą rzeczownika.

1. Od wielu lat mieszkam w małej (wieś) na wschodzie Polski.

2. Wczoraj w (noc) była straszna burza.

3. Mieszkańcy posprzątali już swoje domy po ostatniej (powódź) .

4. Nic nie wiem o (działalność) tej fundacji.

5. Uwielbiam jeziora i marzę o pięknej (zieleń) wokoło nich.

6. Nasi znajomi zajmują się (sprzedaż) zdrowej, ekologicznej żywności.

otwet30

str 31 - Proszę przetłumaczyć zdania.

1. Моя подруга участвует в работе экологической организации.

, , .

2. Экологичные продукты не вредят здоровью.

, , .

3. Мы любим продукты, купленные в деревне.

.

4. Мы живем в деревне, потому что любим зелень и свежий воздух.

, .

5. Вода в озере загрязнена.

, .

6. Мы должны раздельно собирать мусор.

.

7. Не выбрасывай батарейки в мусорное ведро!

.

tlumacz31_1 tlumacz31_2

str 32 - Proszę słuchać nagrania i pisać. Można też słuchać i pisać na kartce, a później przepisać tekst.

Moja przyjaciółka działa w stowarzyszeniu, które pomaga psom i koniom. Kiedy była powódź zbierali pieniądze. Jej mąż woli sprzedaż ekologicznej żywności, która nie szkodzi zdrowiu. Oni angażują się w działalność ekologiczną.